Trong bối cảnh công nghệ số đang thay đổi từng ngày, việc nắm bắt và làm chủ các nguyên tắc vận hành của trí tuệ nhân tạo (A.I) không chỉ là một lợi thế, mà còn là yếu tố sống còn cho bất kỳ cá nhân hay doanh nghiệp nào muốn tồn tại và phát triển. Những gã khổng lồ công nghệ (Bigtech) như Google, Meta, và các nền tảng mạng xã hội khác đã xây dựng nên những thuật toán A.I cực kỳ tinh vi, có khả năng "đeo bám" và thấu hiểu người dùng ở một mức độ đáng kinh ngạc. Để không bị cuốn vào vòng xoáy của các thuật toán này, bạn cần hiểu rõ cách chúng hoạt động, từ đó tìm ra lối đi riêng để bứt phá.
Nguyên lý vận hành của A.I Bigtech: Hơn cả sự đơn giản
Thuật toán A.I của các công ty Bigtech không phải là một cỗ máy đơn lẻ, mà là một hệ thống phức tạp, hoạt động dựa trên hàng loạt nguyên tắc liên kết chặt chẽ với nhau. Chúng thu thập và xử lý dữ liệu từ mọi hành động của bạn, dù là nhỏ nhất, để tạo ra một "chân dung số" hoàn chỉnh. Dưới đây là những nguyên tắc cốt lõi bạn cần nắm vững:
Quy tắc 5 giây
A.I biết rằng người dùng thường chỉ có vài giây để quyết định có dừng lại xem một nội dung hay không. Do đó, nó ưu tiên hiển thị những nội dung có khả năng thu hút sự chú ý ngay lập tức, thường là những hình ảnh, video ấn tượng hoặc tiêu đề gây tò mò.
Keyword trong hội thoại và thao tác gõ
A.I không chỉ phân tích những gì bạn gõ trên thanh tìm kiếm, mà còn "lắng nghe" các từ khóa trong cuộc hội thoại hàng ngày của bạn. Nếu bạn vừa nói chuyện về việc muốn mua một chiếc máy ảnh, rất có thể ngay sau đó bạn sẽ thấy quảng cáo về máy ảnh xuất hiện trên mạng xã hội.
Hành vi tương tác là chìa khóa
Mọi tương tác của bạn - từ việc bấm "thích", bình luận, chia sẻ đến thời gian bạn dừng lại xem một bài viết - đều được A.I ghi lại. Dữ liệu này giúp A.I hiểu sở thích của bạn và hiển thị những nội dung, quảng cáo phù hợp hơn, khiến bạn khó lòng thoát ra khỏi vòng lặp.
.png)
Các công ty BigTech lớn
Tầm ảnh hưởng của người bạn follow
A.I cũng dựa vào hành vi của những người bạn follow, đặc biệt là các tài khoản có tích xanh, để xác định xu hướng và sở thích của bạn. Nếu bạn follow một người có ảnh hưởng trong lĩnh vực thời trang, A.I sẽ ngay lập tức đề xuất cho bạn những nội dung và quảng cáo liên quan đến thời trang.
Sức mạnh của hình ảnh
Hình ảnh có sức mạnh lan truyền lớn hơn chữ viết. A.I hiểu điều này và ưu tiên những nội dung có hình ảnh thu hút, thậm chí gây sốc, để tối đa hóa lượt tiếp cận và tương tác.
Nội dung "sốc" và tạo trend
A.I thường ưu ái những nội dung gây tranh cãi, tạo trend hoặc có tính chất đột phá, vì chúng có khả năng tạo ra sự thảo luận và lan truyền mạnh mẽ trên mạng xã hội. Nó góp phần không nhỏ trong những trend xuất hiện dù đó là những nội dung không tạo giá trị, những nội dung tranh cãi.
Vai trò của GPS
Vị trí địa lý của bạn cũng đóng một vai trò quan trọng. A.I sử dụng GPS để xác định vị trí của bạn và hiển thị những nội dung, quảng cáo phù hợp với khu vực bạn đang sống hoặc làm việc.
Lỗ hổng và giải pháp: Hiểu quy luật để phá vỡ quy luật
Dù thuật toán A.I của các công ty Bigtech có vẻ hoàn hảo, nhưng vẫn tồn tại một lỗ hổng lớn: hầu hết chúng đều mang tính chất "đeo bám". Thay vì thực sự hiểu nhu cầu sâu xa của người dùng, chúng chỉ bám theo các hành vi và tương tác bề mặt. Điều này tạo ra một "vòng lặp" nội dung, khiến người dùng chỉ tiếp cận những gì A.I nghĩ rằng họ muốn xem, mà không thực sự khám phá những điều mới mẻ. Chắc hẳn ai cũng đã từng, khi bạn quan tâm 1 sản phẩm, tìm hiểu về nó, thì sản phẩm đó sẽ xuất hiện ở khắp mọi “mặt trận”, từ Facebook, Youtube, TikTok,...lặp đi lặp lại và xuất hiện với tần suất dày đặc.
Vậy với những người muốn thoát khỏi thuật toán này thì làm như thế nào?
Rất đơn giản đó chính là lướt qua, bỏ qua và không dừng lại ở những nội dung đó nữa. Tốt nhất là bỏ qua trước khi nó dừng lại 5s. Bạn có thể dừng lại ở nội dung khác. Sau 1 vài nội dung, bạn có thể thấy sự thay đổi đáng kể. Thay vì bị động tuân theo thuật toán, bạn cần "hiểu quy luật để phá vỡ quy luật".
.png)
Nhưng ở mặt khác, đây chính là cơ hội cho những người làm marketing, kinh doanh và các nhà sáng tạo nội dung. Việc xây dựng và dùng thuật toán 1 cách thông minh chính là cách 1 nhà sáng tạo nội dung cần làm được. Đó chính là tạo nội dung thu hút: Hãy tạo các nội dung gây sốc, ấn tượng mạnh mẽ và thu hút ngay từ đầu. Những nội dung gây tranh cãi, những câu nói ấn tượng, những hình ảnh thu hút thường được ưu tiên để thu hút và giữ chân khách hàng. Việc bạn giữ được khách hàng dừng lại ở nội dung của bạn trên 5s chính là 1 sự thành công để khách hàng có thể tiếp tục tiếp cận những nội dung về bạn 1 cách rất tự nhiên. Tất nhiên các nội dung này phải thật sự chất lượng, đem đến 1 giá trị hữu ích chứ không phải những nội dung rác, tập trung giải quyết các nỗi đau của khách hàng mới đem lại sự lâu bền và chuyển đổi khách hàng thực sự.
Tóm lại, A.I của Bigtech có thể là một công cụ mạnh mẽ, nhưng nó không phải là tất cả. Bằng cách hiểu rõ nguyên tắc vận hành của chúng và áp dụng một chiến lược thông minh, bạn không chỉ có thể chiến thắng trong cuộc chơi này mà còn tạo ra những giá trị bền vững và ý nghĩa hơn cho cộng đồng.
